“Yüz yıllardır topluma yanlış tarih ve yanlış tıp öğretildi” düşüncesi, özellikle son yıllarda sık duyulan bir sorgulama aslında. Bu tür ifadeler genelde iki farklı alandaki problemlere işaret ediyor:
🟦 1. Tarih alanında neden “yanlış” algısı oluşuyor?
Tarih çoğu zaman ham bilgi değil, yorumlanmış bilgidir. Bu nedenle:
▪ Devletlerin ideolojik bakışı tarihe yön verebilir
Resmî tarih, çoğu zaman devletin kendi kimliğini güçlendirmek için yazılır.
Bazı olaylar öne çıkarılır, bazıları arka planda bırakılır.
▪ Kaynaklar eksik, çelişkili veya taraflı olabilir
O dönem yaşayan yazarların bile siyasi, dini veya kültürel tarafları vardır.
Bu yüzden tek bir “doğru” tarih yoktur; belgeler yeniden incelendikçe yorumlar değişir.
▪ Arkeolojik ve akademik bilgiler sürekli güncelleniyor
Yeni belgeler, kazılar, teknolojik analizler (karbon ölçüm, DNA çalışmaları vs.) eski bilgileri yanlışlayabiliyor
🟦 2. Tıp alanında neden “yanlış tıp” algısı var?
Modern tıp da tarih gibi statik değil, sürekli değişen bir alandır.
▪ Bilim ilerledikçe eski bilgiler geçersiz hâle gelir
Bir zamanlar kan aldırmak tedavi sanılıyordu.
100 yıl önce antibiyotik yoktu.
50 yıl önce sigara zararlı sayılmıyordu.
30 yıl önce probiyotikler bilinmiyordu.
Bugün doğru olan, yarın revize edilebilir.
▪ Tıp şirketleri, ilaç endüstrisi ve çıkar çatışmaları güveni azaltıyor
Bazı durumlarda:
Gereksiz ilaç yazılması
Ticari bakış açısının ağır basması
Araştırma sponsorlarının sonuçlara etki etmesi
gibi sorunlar toplumda “tıp bize yanlış öğretiliyor” düşüncesini besliyor.
▪ Geleneksel tıp – modern tıp çatışması
Toplumlarda:
Bitkisel tedaviler
Geleneksel şifa yöntemleri
Manevi/enerji yöntemleri
gibi alanlarla modern tıp arasında bir gerilim var.
🟦 3. Yanlış değil, eksik veya tek taraflı anlatım
Hem tıp hem tarih için ortak nokta şudur:
> Bilgi değişir. Yeni bulgular geldikçe eski doğrular güncellenir.
Bu, “bilim yanlışmış” değil, bilimin kendini düzeltme mekanizmasıdır.
🟦 4. Peki gerçekten kasıtlı bir “yanlış öğretilme” var mı?
Kimi insanlar bu durumu komplo olarak görür, kimileri ise bunu:
İktidarların kendi tarihlerinin versiyonlarını yazması
Tıp sektörünün ticari yönü
Eğitimin ideolojik olması
gibi rasyonel nedenlerle açıklar.
Genellikle “tamamen yanlış öğretildi” yerine:
Eksik anlatıldı
Tek taraflı aktarıldı
Güncellenmedi demek daha gerçekçidiydi.
.jpg)
0 Yorumlar