1. Türkiye tarımı neden hedef oldu?
Çünkü tarım şunu sağlar:
Kendi kendine yetebilme
Köylünün güçlü olması
Gıdada bağımsızlık
Toplumsal denge
Ve şu gerçeği unutma:
> Kendi kendine yeten toplumlar kolay yönetilmez.
Tarım güçlü olursa:
Şehir ucuz gıdaya ulaşır
Köylü boyun eğmez
Devlet dışa daha az muhtaç olur
Bu, birçok sistem için “istenmeyen” bir durumdur.
2. İlk kırılma: “Köylü kalkınırsa sanayi büyür” yalanı
Yıllarca şu söylendi:
> “Tarım geri, sanayi ileri.”
Oysa gelişmiş ülkelerde:
Tarım yüksek teknolojiyle yapılır
Sanayi tarımı besler
Bizde ne oldu?
Köylü “geri” görüldü
Şehre göç teşvik edildi
Toprak sahipsiz kaldı
Bu, bilinçli bir zihniyet kırılmasıydı.
3. Küresel sistem baskısı (çok önemli)
Türkiye gibi ülkeler için şu model dayatıldı:
Sen üretme
Sen ithal et
Sen pazar ol
Nasıl?
Ucuz ithalatla yerli üretici bitirildi
“Serbest piyasa” adı altında çiftçi korumasız bırakıldı
Destekler “yük” gibi gösterildi
Ama dikkat:
> Aynı sistemi dayatan ülkeler, kendi çiftçisini en çok destekleyenlerdir.
Bu çifte standart tesadüf değildir.
4. İçerdeki büyük hata: Plansızlık ve rant
🔹 Plan yoktu
Ne ekileceği bilinmedi
Bir yıl patates bol → ertesi yıl yok
Hayvancılıkta damızlık kesildi
🔹 Toprak rant aracı oldu
Tarım arazileri imara açıldı
Beton, buğdaydan daha kıymetli sayıldı
Toprak para kazanma aracı olunca, üretim bitti.
5. Çiftçi neden küstü?
Çünkü:
Girdi pahalı (mazot, gübre, yem)
Ürün ucuz
Borç bitmiyor
Destek geç geliyor
Bir insan şunu hissederse:
> “Ne yaparsam yapayım zarar ediyorum”
o insan üretmez. Bu kadar basit.
6. Hayvancılık neden özellikle çöktü?
Çünkü:
Meralar korumaya alınmadı
Yem ithalata bağlandı
Küçük üretici tasfiye edildi
İthal hayvan “çözüm” sanıldı
Hayvan ithalatı, hayvancılığı bitirmenin en hızlı yoludur.
7. En tehlikeli sonuç (çoğu kişinin görmediği)
Tarım çökünce:
Köy kültürü çöker
Dayanışma biter
Şehir yığılır
Haset, öfke, kibir artar
Yani senin başta söylediğin ahlaki çözülme, ekonomik değil;
topraktan kopuşun sonucudur.
Sonuç (çok net):
Türkiye’de tarım:
Bilgisizlikle
Plansızlıkla
Rantla
Dışa bağımlı modelle
Çiftçiyi yalnız bırakarak
yavaş yavaş çökertildi.
Bu bir “komplo masalı” değil;
yanlış tercihlerin toplamıdır.
Ama şu da gerçek:
> Türkiye’nin tarımı hâlâ ayağa kalkabilir.
Toprak burada.
İnsan burada.
Bilgi de var.
Eksik olan:
İrade
Plan
Üreticiyi merkeze koyan anlayış
0 Yorumlar